Karmienie piersią to jedno z najpiękniejszych doświadczeń macierzyństwa. Pozwala budować unikalną, niepowtarzalną więź pomiędzy młodą mamą, a jej nowo narodzonym dzieckiem. Niesie ze sobą bardzo dużo korzyści zdrowotnych, zarówno dla karmiącej, jak i dla rosnącego jak na drożdżach brzdąca. Niestety, często przez presję społeczną, początkowe trudności czy brak wsparcia ze strony rodziny karmienie piersią postrzegane jest jako trudne, niepotrzebne bądź bolesne. Zdarza się również, że dochodzi do przemijających powikłań takich jak zapalenie piersi. Jest ono jednym z najczęstszych powikłań, które zgłaszają karmiące kobiety. Jak się przed nim ustrzec i co robić w razie jego wystąpienia?
Korzyści karmienia piersią
Korzyści płynące z karmienia piersią są niepodważalne i naukowo udowodnione. Mleko matki jest najlepszym i pełnowartościowym źródłem pożywienia dla rosnącego dziecka. Zapewnia ono odpowiednią ilość białka, a także potrzebnych witamin takich jak witamina B6, B12 czy kwas foliowy. Wykazano, że dzieci karmione piersią rzadziej chorują na infekcje górnych dróg oddechowych, co przypisuje się obecnością przeciwciał i laktoferryny w mleku matki. Równocześnie zauważono, iż karmienie piersią zapobiega wielu przypadkom zakażeniom ucha środkowego, które jest niezwykle dotkliwe dla małych dzieci. Także w dorosłym życiu dzieci karmione piersią znacznie rzadziej dotyka cukrzyca. Karmienie piersią jest dla kobiety czynnikiem protekcyjnym jeżeli chodzi o depresję poporodową. Ponadto udowodniono, iż długie karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia raka piersi w przyszłości oraz pojawienia się cukrzycy.
Przyczyny zapalenia piersi
Zapalenie gruczołu piersiowego może być spowodowane zarówno czynnikami mechanicznymi, jak i infekcjami, a głównym winowajcą często jest niewłaściwa technika karmienia. Gdy pierś nie jest odpowiednio opróżniana podczas karmienia, mleko gromadzi się w przewodach mlecznych. To zalegające mleko wywiera nacisk na ścianki przewodów i pęcherzyków, uszkadzając nabłonek i powodując przedostawanie się drobinek pokarmu do tkanek gruczołu. W odpowiedzi na to, naczynia krwionośne i limfatyczne dostarczają mediatory reakcji zapalnej.
Objawy zapalenia sutka podczas karmienia obejmują silny ból, obrzęk, zaczerwienienie oraz wzmożone ucieplenie w miejscu zapalenia. Kiedy cząsteczki mleka dostają się do krwiobiegu, mogą pojawić się objawy grypopodobne takie jak dreszcze, bóle mięśni, bóle głowy oraz podwyższona temperatura ciała.
Najczęstszą przyczyną mechanicznego zapalenia piersi jest niewłaściwa technika karmienia, wynikająca z problemów anatomicznych jamy ustnej noworodka, zaburzeń funkcji ssania, braku doświadczenia matki oraz niewłaściwych instrukcji od personelu medycznego. Problemy z efektywnym opróżnianiem piersi mogą być również spowodowane zbyt rzadkim karmieniem (mniej niż 8 razy na dobę), zbyt długimi przerwami między karmieniami oraz karmieniem tylko jedną piersią.
Czym jest zapalenie piersi?
Zapalenie piersi pojawia się zazwyczaj w drugim bądź trzecim tygodniu ciąży i dotyka od 2% do nawet 30% kobiet karmiących. Spowodowane jest zakażeniem wywoływanym przez bakterie takie jak gronkowce, paciorkowce lub – rzadziej – bakterie Gram-ujemne. Zazwyczaj dochodzi do zakażenia okołobrodawkowego, a źródłem wspomnianych bakterii jest jama ustna noworodka, zanieczyszczona bielizna pościelowa bądź przedmioty codziennego użytku. Pamiętajmy o tym, aby po karmieniu regularnie i delikatnie oczyszczać brodawkę sutkową. Pęknięcia i uszkodzenia brodawek sutkowych stanowią kolejny czynnik ryzyka pojawienia się zapalenia piersi. Należy również zaznaczyć, że zapalenie piersi w rzadkich przypadkach może rozwinąć się również u kobiet niekarmiących.
Jak przebiega zapalenie piersi?
Choroba przebiega zazwyczaj z pojawieniem się dreszczy i gorączki. Pierś staje się napięta i gorąca, ponadto dochodzi do zmniejszenia produkcji mleka. Ponadto w patogenezie tego schorzenia ważną rolę gra zablokowanie przewodów mlekowych. Na szczęście zapalenie dotyka zazwyczaj tylko jednego segmentu dzięki czemu choroba ma często charakter samoograniczający. Niestety, w skrajnych przypadkach może dochodzić do powstania ropnia, który wymaga nacięcia i antybiotykoterapii.
Jak leczyć zapalenie piersi?
Objawów zapalenia piersi nie należy ignorować. W przypadku pojawienia się zapalenia piersi należy zgłosić się do lekarza. Piersią zdrową można dalej karmić, a pierś objętą stanem zapalnym należy bezwzględnie regularnie opróżniać. To właśnie opróżnianie jest kluczowe w procesie leczenia. W przypadku nieustępowania zapalenia piersi lekarz dobierze antybiotyki tak, aby można było kontynuować karmienie piersią. Pomocne może być zastosowanie domowych metod takich jak okłady z kapusty.
Wygląd piersi po karmieniu
Wiele kobiet obawia się, że karmienie piersią może przyczynić się do pogorszenia estetyki ich piersi. Nie jest to obawa nieuzasadniona. Należy jednak zaznaczyć, że silikonowe implanty nie są przeciwwskazaniem do karmienia piersią, a ewentualne zmiany estetyczne można korygować. Wiele kobiet decyduje się na zabiegi medycyny estetycznej zarówno przed karmieniem piersią jak i po zakończeniu tego cudownego procesu. Nie warto jednak rezygnować z tego dobrego i zdrowego przeżycia, ponieważ ewentualne zaburzenie estetyki piersi można skorygować korzystając z pomocy lekarza chirurgii plastycznej.
