Nowotwory są niejednorodną grupą chorób i mogą dotknąć każdego narządu i układu w ludzkim organizmie. Jedną z nich jest rak piersi, który co roku diagnozowany jest u 24 tysięcy Polek. Jest to druzgocą diagnoza, wywracająca życie do góry nogami. Wiąże się ona z ogromnym stresem oraz obawami o własne życie. Na szczęście ogromny postęp w medycynie, a dokładniej mówiąc w radioterapii, chemioterapii oraz hormonoterapii sprawił, że rak piersi zdiagnozowany na wczesnym etapie jest chorobą wyleczalną. Ponadto coraz częściej udaje się dokonać zabiegu oszczędzającego piersi (tzw. BRT – breast conserving therapy) i nie trzeba usuwać całej piersi. Pozwala to nie tylko na uzyskanie lepszego efektu kosmetycznego, ale również wiąże się z lepszym przeżyciem. W tym artykule przedstawione zostaną sposoby badania piersi tak, aby wyłapać ewentualną chorobę w jak najwcześniejszym stadium.
Czym jest rak piersi?
Rak piersi jest powszechnym nowotworem, dotykającym nawet co ósmą Polkę. Jest to najczęstszy rak wśród kobiet, którego diagnozuje się zazwyczaj pomiędzy 55. a 65. rokiem życia. Do głównych czynników ryzyka zachorowania na tego raka należy:
– płeć żeńska – kobiety chorują nawet sto razy częściej od mężczyzn
– wiek; należy pamiętać, że o ile kobiety przed 35 r.ż. chorują rzadko, to zdarza się, że choroba ta dotyka nawet 20-25 latki
– czynniki genetyczne – mutacje w genach BRCA1 i BRCA2
– czynniki hormonalne – dowiedziony został wpływ estrogenu na wystąpienie raka piersi.
Jakie są objawy raka piersi?
Dzięki kampaniom społecznym, które przybliżają problematykę tej choroby, pacjentki bardzo często samodzielnie wyczuwają guzek lub zgrubienie w piersi. Należy zwracać uwagę na zmiany skórne na piersi, zaciągnięcie brodawki lub pojawienie się z niej wycieku. Do tego pamiętajmy, iż nie należy ignorować ewentualnych owrzodzeń lub pojawienia się nowych, widocznych żył na powierzchni piersi i klatki piersiowej. Każdy niepokojący lub nowy objaw należy omówić z lekarzem – może to być zarówno lekarz rodzinny, ginekolog lub chirurg. Zdecyduje on o dalszym postępowaniu i diagnostyce.
Kiedy i jak wykonywać samobadanie?
Do podstawowej metody profilaktycznej należy samobadanie piersi polegające na ich regularnym oglądaniu oraz dotykaniu. Należy je przeprowadzać przynajmniej raz w miesiącu, najlepiej tego samego dnia cyklu, kilka dni przed krwawieniem miesięcznym. Istnieją trzy główne techniki:
– metoda ruchów kolistych – badanie zaczynamy od brodawki i stopniowo „idziemy na zewnątrz”
– technika linii pionowych – badanie zaczynamy od góry i zjeżdżamy w dół idąc stopniowo od prawej do lewej
– metoda odśrodkowa – zaczynamy od sutka i promieniście badamy do zewnątrz
Każda z tych metod jest podobnie zalecana i warto je łączyć. Należy również pamiętać, że badać należy również dół pachowy oraz okolicę pod- i nadobojczykową szukając tam ewentualnych wyczuwalnych węzłów chłonnych.
Jakie badania skriningowe wykonać?
W Polsce każda kobieta, która ukończyła pięćdziesiąty rok życia, a jest przed siedemdziesiątym rokiem życia powinna co dwa lata wykonywać mammografię. Badanie to jest nieodpłatne oraz bezbolesne, choć dla niektórych pacjentek nieco nieprzyjemne. Mammografia pozwala wykryć nawet małe zmiany, ale jej skuteczność jest ograniczona u młodszych pacjentek. W tej grupie wiekowej zalecane jest regularne wykonywanie USG piersi.
Rak to nie wyrok
Wiele kobiet obawia się wykonywać badania w przeświadczeniu, że ewentualna diagnoza nic nie zmieni. Wykrycie guza we wczesnym stadium a także wprowadzone w ostatnich latach nowoczesne metody leczenia pozwalają ma całkowite wyleczenie, a czego następstwie możliwość cieszenia się życiem przez długie lata od momentu postawienia diagnozy. Tysiące kobiet w Polsce każdego roku wygrywają z rakiem, ale aby wygrać tę walkę trzeba wykryć raka jak najszybciej oraz niezwłocznie podjąć proponowane przez lekarzy leczenie.
Źródła:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
- https://www.zwrotnikraka.pl/profilaktyka-rak-piersi/
- https://www.onkonet.pl/dp_np_rakpiersi.php#menu1
