To nie jest świat dla starych ludzi, czyli jak dziś postrzegamy starość?

Pod względem fizycznym, w każdym miejscu na świecie, wolelibyśmy być zawsze młodzi. Młodość ciała, zdrowie, brak jakichkolwiek dolegliwości oraz energia, to cechy, które doceniane są przez wszystkich ludzi w każdym zakątku świata. Jak to jest z naszym postrzeganiem starości? Czy jawi się nam ona jako okresu odpoczynku i czas spełnienie marzeń czy kojarzy się raczej z niedołężnością i problemami z pamięcią?

Współczesny kult młodości

Obecnie jesteśmy nastawieni na długie życie, które będzie wiązało się ze zdrowiem i dobrym wyglądem. Współcześni czterdziestolatkowie wyglądają dużo młodziej niż ich odpowiednicy żyjący pięćdziesiąt lat temu. Wiąże się to nie tylko z ogólna poprawą warunków życia, ale także korzystaniem z dobrodziejstw kosmetologii, medycyny estetycznej i chirurgii plastycznej. Żyjemy znacznie dłużej i lepiej wyglądamy. Część z nas otwarcie przyznaje się do tego, że nie chce „starzeć się z godnością”. W kulturze zachodniej, generalnie wolimy być młodzi – a przynajmniej tak chcielibyśmy wyglądać i się czuć. Wystarczy spojrzeć na media – osoby starsze rzadko są tam promowane, a jeśli już, to dotyczy to celebrytów, którzy w dużej mierze oceniani są nie pod kątem swojego dorobku, a bardziej pod względem upływu czasu. W tym miejscu należy podkreślić, że kult młodości w dużym stopniu wiąże się raczej z postrzeganiem ciała, a nie duszy lub umysłu. Istnieje pewna presja, najczęściej medialna i związana w dużym stopniu z rynkiem reklamowym, każąca nam podążać za zdrowym, piękny, a przede wszystkim – pięknym ciałem.

Reklama

Jak dziś postrzegamy starość?

Czym jest właściwie starość? Trudno to określić, bo starzejemy się od momentu urodzenia aż do śmierci. Z każdym dniem stajemy się starsi – trudno temu zaprzeczyć. W stereotypowym myśleniu starość kojarzy się ze zmieniającym się wizerunkiem – brzydszym ciałem, siwymi włosami oraz zniedołężnieniem, a czasem z chorobami. Choć coraz częściej, także w Polsce zdajemy sobie sprawę z tego, że na realizację marzeń lub życiowych celów zawsze jest dobry czas, to w myśleniu osób młodszych postrzeganie starości często jest stereotypowe, szczególnie w tzw. społeczeństwie konsumpcyjnym. Jak napisała Agata Dziuban w pracy Społeczny obraz starości i postrzeganie własnego ciała w procesie starzenia się. Przegląd piśmiennictwa” :

Wizerunki osób starszych i ich ciał, nieodpowiadające standardom konsumpcyjnego piękna i seksualności, wypiera się z przestrzeni publicznej i mediów, a jeśli są przedstawiane, często wzbudzają oburzenie czy nawet obrzydzenie. Dzieje się tak, ponieważ fizyczne przejawy starzenia się sprawiają, że wiek podeszły często kojarzy się z niedołężnością,zaniedbaniem, rozkładem ciała, fluidalnością, chorobą, śmiercią czy brakiem kontroli nad własnym organizmem. Ze względu na swoje cechy fizyczne, osoby starsze często są uważane za niedołężne, aseksualne, ułomne czy niezdolne do samodzielnej egzystencji”

Z drugiej strony jednak, starość to przecież nie tylko ciało. To także dusza, doświadczenie i ukształtowany charakter. Jak przeczytamy w portalu igorrotberg.com

„Z przeprowadzonych przez naukowców z University of California w San Diego badań wynika, że dobre samopoczucie i zadowolenie z życia wzrasta w starszym wieku i nie jest to zależne od dobrej lub złej kondycji fizycznej. Również badania, które przeprowadził prof. Arthur Stone z instytutu Gallupa, potwierdzają to, że – w porównaniu z młodym wiekiem – osoby starsze mniej się martwią. Mają również bardziej pozytywne widzenie świata i lepiej radzą sobie z regulacją emocji. Są także mniej neurotyczne. W związku z tym postrzeganie starości przez pryzmat niedomagania fizycznego oraz jako okresu gorszego w porównaniu z idealizowaną młodością, jest jednostronne i ograniczające.”

A tak postrzeganie starości przez młodych polaków wygląda w statystykach (badanie CBOS „Polacy wobec ludzi starszych i własnej starości” z 2009 roku)

97% społeczeństwa docenia rolę dziadków i babć w rodzinie

95% docenia ich doświadczenie i wiedzę

87% ankietowanych uważa, że seniorzy potrzebni są społeczeństwu

16% respondentów dostrzega obojętność wobec starszych

2% ankietowanych widzi niechęć do osób starszych w otoczeniu

Statystyki nie wyglądają tak źle. Może naszym zdanie, jednak starość nie jest wcale taka zła?

żródła:

Dziuban, Agata. „Społeczny obraz starości i postrzeganie własnego ciała w procesie starzenia się. Przegląd piśmiennictwa.” Gerontologia Polska 18.3 (2010): 140-147.

Powiązane wpisy