Nowotwór piersi stanowi w Polsce najczęściej wykrywany rodzaj raka wśród kobiet. Mastektomia, czyli amputacja piersi, często stanowi jedyną skuteczną formę leczenia. W wielu przypadkach, dzięki temu udaje się uratować życie pacjentki, jednak pozostaje ślad w postaci utraconej jednej lub obu piersi. Rekonstrukcja jest także formą terapii po przebytej chorobie. Niejednokrotnie podjęcie decyzji o poddaniu się rekonstrukcji bywa bardzo trudne i odbywa się etapami. Co kobiety motywuje do operacji?

Życie po amputacji

Badania wskazują, że jakość życia kobiet, które przeszły mastektomie znacznie się obniża. Konieczność usunięcia piersi, jest obok chemioterapii i radioterapii podstawową metodą leczenia inwazyjnych nowotworów piersi. Ten konieczny zabieg jest w powszechnej opinii oszpecający i w dużym stopniu odzierający z kobiecości. Kobiece piersi to organ określający płeć w sposób bardzo wyraźny. W znaczeniu ewolucyjnym, kobiece piersi są bodźcem erotycznym oraz symbolem kobiecości świadczącym o zdolności do karmienia potomstwa. Cały proces związany z nowotworem piersi, począwszy od diagnozy kończywszy na mastektomii jest dla kobiety bardzo trudny, wiąże się z ogromnym zaburzeniem całego porządku życia i ma charakter kryzysowy. Z jednej strony zakończenie leczenia i zachowanie życia wiąże się z takimi emocjami jak ulga, radość i wdzięczność, z drugiej jednak z poczuciem straty, wstydu, zachwianiem samooceny i pewności siebie.

Rekonstrukcja piersi po mastektomii

Z psychologicznego punktu widzenia, rekonstrukcja może stanowić część procesu leczenia. Wciąż jednak kobiety, które się jej poddały stanowią mniejszość. W Stanach Zjednoczonych około 30% kobiet po mastektomii poddało się zabiegowi rekonstrukcji. W Wielkiej Brytanii jedynie od 10-15%. Jak można się domyślić, poddanie się operacji wiąże się z konkretnymi obawami, które odwodzą kobiety od decyzji o operacji. W pracy Anny Brandt oraz Hanny Przybyły-Basisty zatytułowanej „Decyzja o rekonstrukcji piersi u kobiet po mastektomii – motywy, obawy, percepcja efektów”, przeprowadzono badania dotyczące strachu przed rekonstrukcją oraz motywacją do poddania się jej. Dowiadujemy się z nich, że kobiety, które nie decydują się na zabieg rekonstrukcji, deklarują lęk przed ponowna operacją (45,83%), lęk przed bólem (23,61%), martwią się nawrotem choroby (15m28%) oraz mają przekonanie, ze rekonstrukcja nie jest potrzebna (15,28%).

Kobiety, które decydują się mastektomie najczęściej motywują się takimi względami jak:

• chęć odzyskania poczucia atrakcyjności (52%)
• naturalne skorzystanie z możliwości jakie przynosi medycyna (28%)
• chęć swobodnego dobierania ubrań (20%)

Należy zwrócić uwagę, że średnia wieku wśród kobiet, które nie poddały się rekonstrukcji to 58 lat, natomiast średnia tych kobiet, które zdecydowały się na operację to 48 lat. Wiek mógł zatem wpływać na decyzje kobiet o tym czy warto poddawać się mastektomii.

W grupie kobiet, które poddały się rekonstrukcji, przeprowadzono badania dotyczące zadowolenie z zabiegu. 84% z nich deklarowało duże zadowolenie z efektów zabiegu, a 16% tylko zadowolenie. Ani jedna nie zadeklarowała niezadowolenia. Wśród efektów pozytywnych aż 54% z nich wskazuje podniesienie komfortu życia, 28% – poczucie atrakcyjności i odzyskanie kobiecości i 20% – zadowalający efekt kosmetyczny. Wśród efektów negatywnych 8% wskazało ból i kolejne 8% różnicę w wyglądzie piersi.

Poddanie się rekonstrukcji piersi jest indywidualną decyzją każdej kobiety. Zanim jednak całkowicie przekreślimy taką opcję, warto spotkać się ze specjalistą i rozważyć wszystkie „za i przeciw”.