Noszenie bielizny to dziś oczywista sprawa. Ogromny wybór rodzajów bielizny męskiej i damskiej sprawia, że każdy znajdzie coś co będzie odpowiadała stylowi życia i estetycznym upodobaniom. A jak było dawniej? Czy bielizna zawsze była niezbędnym elementem odzienia? Kiedy stała się obowiązkowa i jakie rodzaje były przeznaczone dla mężczyzn i dla kobiet?
Bielizna w starożytności? A po co?
Wszelkie wynalazki współczesnego świata najczęściej powstawały z dość praktycznych potrzeb. W ciepłym klimacie starożytnego Egiptu, Grecji lub Rzymu, noszenie bielizny było więc zupełnie zbędnym procederem. Egipcjanki pod cienkimi sukniami były zupełnie nieskrępowane żadną bielizną. Mężczyźni natomiast nosili wymyślnie ułożone przepaski na biodrach, które nie utrudniały czynności fizjologicznych. W związku z panującą ówcześnie swobodą, obyczaje dotyczące życia seksualnego również były dość swobodne. Podobnie miała się rzecz w Grecji, gdzie kobiety najczęściej nosiły tzw. peplos czyli dwie części tkaniny umocowane na ramionach. Podkreślano również talię, a pod takim odzieniem nie zwykło się nosić bielizny. Męskie ciała były pokazywane dużo śmielej, gdzie za całe odzienie i to nie przy każdej okazji służył narzucony drapowany płaszcz. Rzymianie ze względu na liczne podboje i wyprawy do odleglejszych i chłodniejszych krain musieli z czasem zadbać o nieco cieplejszą odzież – stąd dwa rodzaje tunik (z grubszego i bardziej zwiewnego materiału) oraz spodnie na wzór perski dla żołnierzy. Bielizna w starożytności praktycznie nie była znana. W końcu po co w upalnym klimacie dodatkowo krępować ciało?
Początki bielizny
Bieliznę odziedziczyliśmy raczej po mieszkańcach nieco zimniejszych terenów niż Egipt i Grecja. Grubsze odzienie krain oddalonych na północ było oczywiste. Spodnie i koszule szyto z grubego sukna więc włożenie pod spód czegoś chroniącego nie tylko przed zimnem ale i otarciami było konieczne. Mężczyźni od czasów średniowiecznych nosili w tym celu kalesony oraz długą koszulę. Podobne koszule pod odzieniem wierzchnim nosiły niewiasty. Ze względu na odmienna budowę ciała – kobiety nosiły również opaski podtrzymujące biust. Dopiero w okolicach XVI wieku pojawiły się pierwsze kaftany z fiszbinami podtrzymujące biust – był to jednak bardziej wymóg modowy niż praktyczny. Kilkadziesiąt lat później kobiety już nie ruszały się z domu bez gorsetowych konstrukcji, które nie tylko podtrzymywały biust, ale także zwężały talię. O ile kobiety pozwoliły sobie na wiele niewygód związanych z noszeniem drucianych konstrukcji, o tyle niezbyt chętnie chciały nosić majtki. Bieliznę pod spódnicą noszono w zasadzie tylko podczas srogich zim i przeważnie dotyczyło statecznych pań w dojrzałym wieku. Majtki przeżywały krótki okres rozkwitu w XVII wieku, a potem pojawiły się dopiero wraz z modą na krynolinę z której szyto dolną część sukni lub spódnice. Sztywny materiał spowodował, że kobietom w dolnych partiach ciała było zwyczajnie zimno. Początkowo były to sięgające do połowy łydki lub nawet kostek pantalony, które z czasem przybierały coraz krótszą formę. Majtki na dobre zagościły dopiero w XIX wieku, aby ostatecznie przybrać długość zasłaniając jedynie pośladki w wieku XX.
Czasy współczesne
Frywolne stringi i koronkowe figi pojawiły się właściwie dopiero z połową XX wieku. Wcześniej dość dużą popularnością cieszyły się dłuższe majtki, które chroniły przed zimnem i były „moralnie wskazane”. Z niezdrowych gorsetów kobiety również wyzwoliły się dopiero wraz z początkiem XX wieku. Ówczesne feministki chętnie paliły je podczas demonstracji. Pierwszy biustonosz powstał z dwóch chustek do nosa połączonych tasiemką uszyty przez Mery Phelps Jacob, która opatentowała i sprzedała swój pomysł. Pierwszy, bardziej usztywniany fiszbinami biustonosz powstał w latach 40 ubiegłego wieku. Dziś znamy co najmniej kilkanaście rodzajów górnej i dolnej części bielizny damskiej. Do tego czasu jednak, zarówno kobiety i mężczyźni musieli przejść długą drogę.
Źródło: Żukow-Karczewski, Marek. „Historia damskiej i męskiej bielizny osobistej.” Ekologia. pl (2012).
