Bruksizm to stosunkowo częste schorzenie, które przejawia się najczęściej w nocy. Bruksizm polega na ciągłym zgrzytaniu zębami oraz ich mimowolnym zgrzytaniu. Przyczyna leży najczęściej w nadmiernej i mimowolnej aktywacji żwaczy. Zgrzytanie zębami trudno jest kontrolować. W zasadzie jest to niemożliwe, a ma szereg skutków ubocznych zdrowotnych i estetycznych. Przedstawiamy dzisiaj charakterystykę schorzenia oraz radzimy, jak sobie z nim radzić.
Bruksizm – objawy
Wśród przyczyn bruksizmu wyróżnia się:
- predyspozycje genetyczne;
- wady zgryzu;
- braki zębowe;
- nieprawidłowe kontakty na źle wyprofilowanych wypełnieniach;
- wadliwie ukształtowane powierzchnie koron, mostów lub protez;
- zakażenia pasożytnicze;
- nadmierny stres i nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych;
- zaburzenia lękowe: fobie, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne czy zaburzenia z dawnej kategorii nerwic;
- nawykowe, długotrwałe żucie gumy lub żucie jednostronne.
Skutki nieleczonego bruksizmu
Do skutków nieleczonego schorzenia zalicza się:
- rozchwiania zębów w szczęce,
- ścierania się szkliwa,
- ścierania się koron zębowych,
- zmian zwyrodnieniowych w stawach żuchwowo-skroniowych,
- odsłaniania się szyjek zębowych,
- asymetrii w pracy mięśni żwaczy.
Skutkom bruksizmu towarzyszą migreny, napięcia karku, bóle głowy, pleców, zaburzenia równowagi czy problemy ze słuchem. Dodatkowo niekorzystnym efektem bruksizmu może być tzw. “twarz kwadratowa”, czyli poszerzona w dolnej partii ze zmienionym owalem. Bruksizm może dotykać osoby w każdym wieku i bez względu na płeć. Szacuje się, że obejmuje około 8-20% populacji. Przyczyny tego schorzenia nie są ściśle określone, jednak do najczęstszych należą stres, obecność pasożytów w organizmie i choroby.
Leczenie
Istnieje wiele skutecznych metod zwalczania bruksizmu. Od specjalnej szyny relaksacyjnej, przez stosowanie technik relaksacyjnych, po ostrzykiwanie twarzy toksyną botulinową.
Zastosowanie botoksu w leczeniu bruksizmu może być traktowane jako metoda samodzielna, lub może być wspierane przez stosowanie szyny relaksacyjnej ( przeźroczyste nakładki). Zastrzyki z botoksu skutecznie rozluźniają mięśnie szczęk, dlatego niwelują nawyk zaciskania mięśni żwaczy.
Jeżeli okaże się, iż przyczyną choroby jest np. zły zgryz, jest możliwość, że będzie wymagana konsultacja ortodontyczna. Lekarz ortodonta zleci noszenie aparatu na zęby bądź szyny, która uchroni zęby przed ścieraniem się.
Ponadto ze względu na to, że główną przyczyną bruksizmu wydaje się codzienny stres, pomocne może być wszystko, co redukuje stres słuchanie muzyki, czytanie książek, spacery lub kąpiele.
Pomocne będą również leki uspokajające (zarówno ziołowe jak i psychotropowe), trening relaksacyjny czy jeżeli podłoże bruksizmu ma charakter psychologiczny warto zastosować psychoterapię.
